#Nooit #Meer: We herdenken om niet te vergeten

De afgelopen 2 weken stond bij The Mall in het teken van de tweede wereldoorlog en andere gewelddadige conflicten. Omdat je -als je niet wil vergeten-, juist die mensen moet betrekken die de dodenherdenking niet nodig hebben om te onthouden.

Voor de meeste jongeren is de tweede wereldoorlog iets uit geschiedenisboeken, niet zo anders dan de eerste wereldoorlog of de beeldenstorm. Wanneer je wil leren van de geschiedenis dan is het van belang om er aan de jeugd over te vertellen, hen erover na te laten denken en hen verbanden te laten leggen met oorlogen, genocides, verzetshelden die zij wel kennen.

Want de vraag is niet hoe we de dodenherdenking op de Dam goed genoeg  kunnen beveiligen, welke mensen we uit moeten sluiten of wat mensen mogen dragen om te voorkomen dat hij verstoord wordt. De vraag is: ” hoe kunnen we de dodenherdenking zo vormgeven dat het een gedragen herdenking is die bijdraagt aan het doel ervan te willen leren?” Wanneer je het voornemen “nooit meer” betekenis wil geven, dan doe je dat niet door mensen met dezelfde wens het demonstratierecht te ontzeggen of het zwijgen op te leggen. Dat doe je door jezelf, kinderen en elkaar steeds de vraag stellen: wat willen we anders doen vandaag om te zorgen dat we oorlogen en genocides voorkomen.

Daarom was de tweede wereldoorlog een onderwerp van gesprek in alle leeftijdsgroepen bij The Mall. Tijdens de gesprekken, vouwden we sterren waarvan een bevrijdingskunstwerk gemaakt wordt. De jongeren schreven met zijn allen een gedicht. We beschilderden stenen. Er kwamen sprekers langs die verhalen vertelden. De jongeren spraken over de tweede wereldoorlog en wanneer zij dat wilden ook over andere oorlogen en over Gaza. Sommigen jongeren vertelden dat het meten met twee maten waarbij de ene genocide “nooit meer” mag gebeuren en de andere genegeerd of genormaliseerd lijkt te worden, hen persoonlijk pijn doet: het voelt alsof de Nederlandse regering daarmee zegt dat moslims niets waard zijn.

Er was eensgezindheid. “Ja juf, dat komt denk ik omdat mensen van onze leeftijd dagelijks beelden krijgen te zien van wat er in Gaza gebeurt. Als de jeugd het voor het zeggen had gehad, dan had Nederland veel meer haar best gedaan dit te stoppen.” En natuurlijk waren er ook veel jongeren die hier allemaal helemaal niet mee bezig (willen) zijn. Kinderen die de verhalen spannend vonden maar de meisjes die naast hen zaten of het feit dat ze pizza’s zouden gaan bakken, veel interessanter vonden.

We zijn blij dat er de komende tijd meer gasten langskomen die zich vanuit verschillende perspectieven/rollen verhouden tot hedendaagse gewelddadige conflicten en daarover met jongeren in gesprek willen gaan.
Want wanneer je betekenis wil blijven geven aan 4 en 5 mei dan moeten we de schurende gesprekken met mensen die verschillende ideeën hebben over hoe bij te dragen aan “nooit meer”, niet voorkomen maar juist actief organiseren.